Roman May – chemik, nauczyciel, działacz społeczny, przemysłowiec, urodził się 24 I 1846 w Szamotułach, zmarł 2 kwietnia 1887 r. w Poznaniu. Był synem szamotulskiego dekarza Jana Maya i Zuzanny z domu Werner. W 1858 r. rozpoczął naukę w poznańskim Gimnazjum św. Marii Magdaleny, z którego został wydalony w 1863 r. za udział w powstaniu styczniowym. Maturę zdał w 1869 r. w Głogowie, po czym rozpoczął studia na Uniwersytecie Wrocławskim, które zakończył doktoratem w 1874 r. Przez pewien czas był asystentem znanego biologa Ferdynanda Cohna. W roku szkolnym 1875/1876 uczył chemii w gimnazjum realnym w Poznaniu, jednak zwolniono go za niedomawianie modlitwy w języku niemieckim. Wówczas wyjechał do Saksonii, w okolice Drezna, do fabryki chemicznej. Poznawszy tamtejsze metody wrócił do Poznania i dzięki pomocy finansowej teścia, Antoniego Kratochwila, zbudował dobrze prosperującą fabrykę nawozów fosforowych w podpoznańskiej Starołęce. Produkowała ona między innymi superfosfat, a surowce do jego wytwarzania sprowadzano aż z Tunezji. W późniejszym okresie działalność zakładu została przeniesiona do Lubonia.

Roman May działał również w licznych towarzystwach, wśród których najważniejszym było Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, w którym od 1883 r. pełnił funkcję kierownika zbiorów przyrodniczych, a od 1886r. był sekretarzem Wydziału Przyrodniczego. W ramach PTPN często prowadził bezpłatne wykłady z geologii, chemii i biologii. Poza tym w latach 1882-1884 prowadził kursy gorzelniane przy Wyższej Szkole Rolniczej w Żabikowie. Brał również udział w pracach Towarzystwa Technicznego, Pożyczkowego i Przemysłowego, kierował Wydziałem Technicznym Centralnego Towarzystwa Gospodarczego i wielu innych.

Po śmierci pochowano go na cmentarzu świętomarcińskim w Poznaniu. Podczas II wojny światowej, gdy cmentarz zlikwidowano, jego szczątki przeniesiono do Lubonia, gdzie spoczywa do dziś.

Po śmierci Maya fabrykę przejęła jego żona, Helena, a kilka lat później dołączył do niej inny znany Wielkopolanin - Cyryl Ratajski, który poślubił Stanisławę, córkę Romana i Heleny Mayów. Za rządów Ratajskiego nastąpił rozwój zakładów, które stały się największą organizację gospodarczą przemysłu chemicznego w Polsce. W 1920 roku Towarzystwo Akcyjne, powstałe na bazie firmy Romana Maya, kupiło za 12 milionów marek fabrykę w Luboniu, zaprojektowaną przez znanego niemieckiego architekta - Hansa Poelziga. Uruchomione w 1914 roku zakłady, należały wówczas do najnowocześniejszych fabryk nawozów w Europie, zdolnych produkować 120 tys. ton superfosfatu rocznie. Działalność koncernu przerwał wybuch wojny, a ponowne wznowienie produkcji nastąpiło dopiero po 1945 r., wtedy też zakład został upaństwowiony.

***

***

Księga Szkoły Królewskiego Katolickiego Gimnazjum Męskiego w Ostrowie Wielkopolskim 1914-1938

Rok szkolny 1919/1920, pod numerem 141 uczeń Roman Kurzawa, ur. 3. 09. 1906 r. w Laskach, syn Franciszka, urzednika pocztowego pracującego w Ostrowie.

Pod numerem 113 uczeń Starzyński Marian, ur. 7. 12. 1921 r. w Trzcinicy, syn Franciszka, kolejarza pracującego w Ostrowie Wielkopolskim.

***